Przegląd zleceń maklerskich

Po wyborze odpowiedniego rachunku maklerskiego czas zapoznać

się ze zleceniami, które możesz składać podczas kupowania

i sprzedawania instrumentów finansowych. Często są one częścią

strategii inwestycyjnej i chronią nasz kapitał przed stratami.

Większość zleceń dostępnych na rynku giełdowym to:

PKC (zlecenie po każdej cenie) — zlecenia przekazywane na giełdę

we wszystkich fazach notowań ciągłych, jak i w systemie kursu

jednolitego, poza fazą interwencji i dogrywki. Zlecenia PKC nie

podlegają modyfikacji podczas fazy interwencji. Jeżeli zlecenie takie

nie ma zleceń przeciwstawnych realizujących je w całości, „kurs”

zostaje zamrożony (GPW).

Przykład

Tabela 4. Arkusz zleceń przed transakcją

Kupno (ilość

akcji)

Cena akcji

(w PLN)

Sprzedaż

(ilość akcji)

— 31,2 20

— 30,5 150

200 30 —

250 29,6 —

Inwestor składa w trakcie sesji zlecenie PKC na 200 akcji.

Tabela 5. Arkusz zleceń po transakcji

Kupno (ilość

akcji)

Cena akcji

(w PLN)

Sprzedaż

(ilość akcji)

— 32 55

— 31,2 —

— 30,5 —

200 30 —

250 29,6 —

Zlecenie PKC na 200 akcji spowodowało, że popyt został

zaspokojony dopiero przy 32 PLN, gdzie po realizacji zlecenia

pozostało jeszcze 55 akcji. Transakcje, które zostały zrealizowane, to

sprzedaż 150 akcji po 30,50 PLN, 20 akcji po 31,20 PLN i 30 akcji

po 32 PLN każda.

PCRO (po cenie rynkowej na otwarcie) — zlecenia przekazywane

wyłącznie w fazie ich przyjmowania na otwarcie i na zamknięcie

sesji w systemie notowań ciągłych. Są one realizowane po cenie

równej kursowi otwarcia lub zamknięcia (GPW).

Przykład

Tabela 6. Arkusz zleceń przed transakcją

Kupno

(ilość akcji)

Cena akcji

(w PLN)

Sprzedaż

(ilość akcji)

— 32 85

— 31,2 20

20 30,5 150

45 30 —

1000 29,6 —

Inwestor składa w trakcie sesji zlecenie PCRO przed notowaniami na

65 akcji.

Tabela 7. Arkusz zleceń po transakcji

Kupno

(ilość akcji)

Cena akcji

(w PLN)

Sprzedaż

(ilość akcji)

— 32 85

— 31,2 20

— 30,5 65

45 30 —

1000 29,6 —

Po otwarciu sesji zostały zrealizowane zlecenia przeciwstawne,

spełniające warunki transakcji. W arkuszu „stało” już 20 akcji,

dlatego złożone zlecenie było następnym w kolejce, co dawało

łączną sumę 85 akcji po 30,50 PLN, które zostały zrealizowane po cenie rynkowej, będącej na otwarcie, tj. 20 akcji po 30,50 PLN i 65

akcji po 30,50 PLN.

PCR (zlecenie po cenie rynkowej) — zlecenia przekazywane

wyłącznie w fazie notowań ciągłych poza okresami równoważenia

rynku. PCR realizowane jest po cenie pierwszego napotkanego

zlecenia przeciwstawnego. Niezrealizowana część tego zlecenia staje

się zleceniem z limitem ceny równym kursowi ostatniej transakcji

(GPW).

Przykład

Tabela 8. Arkusz zleceń przed transakcją

Kupno

(ilość akcji)

Cena akcji

(w PLN)

Sprzedaż

(ilość akcji)

— 32 85

— 31,2 20

— 30,5 150

200 30 —

250 29,6 —

Inwestor składa zlecenie PCR na 1000 akcji w trakcie notowań.

Tabela 9. Arkusz zleceń po transakcji

Kupno

(ilość akcji)

Cena akcji

(w PLN)

Sprzedaż

(ilość akcji)

— 32 —

— 31,2 —

850 30,5 —

200 30 —

250 29,6 —

Ze względu na niewystarczającą liczbę zleceń przeciwstawnych

zostało zrealizowanych tylko 150 akcji. Pozostała część z 850 akcji

została „ustawiona” jako zlecenia z ceną równą ostatniemu kursowi,

po jakim została zrealizowana ostatnia transakcja. W tym przypadku było to 30,50 PLN.

WMin (zlecenie z warunkiem wielkości minimalnej) — mogą być

przekazywane jedynie w fazie dogrywki oraz w fazie notowań

ciągłych poza okresem równoważenia rynku. Zlecenie to określa

minimalną liczbę papierów, która musi być kupiona lub sprzedana

zaraz po wprowadzeniu. Część niezrealizowana pozostaje w arkuszu

zleceń jako zlecenie bez warunku minimalnej wielkości wykonania

(GPW).

WUJ (zlecenie z warunkiem wielkości ujawnionej) — zlecenia

przekazywane na giełdę we wszystkich fazach w systemie notowań

ciągłych poza fazą interwencji. Polegają one na wystawieniu

zlecenia z określoną wielkością ujawnioną (GPW).

Przykład

Tabela 10. Arkusz zleceń przed transakcją

Kupno

(ilość akcji)

Cena akcji

(w PLN)

Sprzedaż

(ilość akcji)

— 32 1000

— 31,2 500

500 30,5 500 (WUJ)

200 30 —

2000 29,6 —

Inwestor w trakcie notowań składa zlecenie sprzedaży na Kupno

(ilość akcji)

Cena akcji

(w PLN)

Sprzedaż

(ilość akcji)

— 32 1000

— 31,2 500

— 30,5 500 (WUJ)

200 30 —

2000 29,6 —

W arkuszu zleceń pojawiło się zlecenie kupna na 500 akcji, które

zostało zrealizowane. Jednak inwestor, który złożył zlecenie

z wielkością ujawnioną, wystawił na sprzedaż 3000 akcji. Dlatego po

kupnie 500 akcji w karnecie pojawiło się kolejne zlecenie

sprzedającego równe wielkości ujawnionej, czyli 500 akcji — do

sprzedania pozostało jeszcze 2500 akcji.

WiN (zlecenie z oznaczeniem ważności do pierwszego wykonania)

— zlecenia można przekazywać we wszystkich fazach za wyjątkiem

interwencji (GPW).

WuA (zlecenie z oznaczeniem ważności „wykonaj lub anuluj”) —

przekazywane tylko w fazie dogrywki oraz w fazie notowań ciągłych

poza okresem równoważenia rynku1. Zlecenie WuA wykonywane

jest w całości albo nie jest realizowane w ogóle (zostaje usunięte)

(GPW).

LimAkt (zlecenie z warunkiem limitu aktywacji po określonej cenie)

— jest przekazywane w systemie notowań ciągłych oraz w systemie

kursu jednolitego, wyłączając fazę interwencji i dogrywki (GPW).

1 Równoważenie rynku — jeżeli jakieś zlecenie nie może zostać wykonane (np.

z powodu nienaturalnie wysokiej lub niskiej ceny, na skutek zlecenia PKC), to

wszystkie zlecenia są zawieszane i rozpoczyna się tzw. równoważenie.

WIĘCEJ W: CZAS NA GIEŁDĘ!